E grito pa responsabilisacion y transparencia ta mas fuerte cu nunca

ORANJESTAD – Dia 31 di januari 2025 Algemene Rekenkamer a publica e Rapport Onderzoek Jaarrekening 2019 Land Aruba den cuadro di su tarea constitucional.

Algemene Rekenkamer a investiga si e ehecucion di e presupuesto na aña 2019 a tuma lugar segun ley y e reglanan financiero-administrativo. Tambe a investiga e desaroyonan di e maneho financiero y realisacion di e meta pa yega na sostenibilidad di finansas publico. Algemene Rekenkamer a ricibi e version definitivo di e cuenta anual 2019 na september 2024. Esaki como cu despues di un investigacion di Algemene Rekenkamer, a haci algun coreccion den e version cu a entrega anteriormente na november 2023.

Responsabilisacion (accountability) brinda door di e Pais den forma di un cuenta anual ta un condicion pa transparencia, di bon gobernacion y ta esencial pa yega na finansas publico sostenibel. E hecho cu ainda no a duna responsabilisacion completo di e gabinete anterior ta algo lamentabel. Con por garantisa derecho presupuestario di Parlamento si ta aproba un presupuesto sin cu a duna responsabilisacion di e uzo di e fondonan of si a logra e metanan di e aña anterior?

E consecuencia di no a finalisa e plannan di mehoracion di maneho financiero den forma determina ta claramente visibel. E investigacion ta mustra cu te na e momentonan aki no a enfoca riba mehoracion structural di e maneho financiero ni di duna cuenta door di entrega un cuenta anual adecuado na tempo. Si lesa e rapportnan di Algemene Rekenkamer di siglo pasa, ta evidente cu e deficiencianan cu a señala e tempo ey ainda ta existi. Esaki no por sigui di e forma aki mas, ni tampoco por acept’e mas.

Algemene Rekenkamer ta conclui cu riba diferente nivel presupuestario, a surpasa e fondo aproba cu por clasifica como ilegitimo. Ta birando un custumber cu ta surpasa e presupuestonan sin autorisacion previo di Parlamento. Otorgamento di fondonan cu aprobacion di Parlamento sin cu ta existi un base legal pa esaki, of sin cu ta percura pa regla esaki tambe ta un practica cu ta tumando luga pa hopi aña caba. Algemene Rekenkamer ta indica den su rapport cu e meta principal pa introduci normanan presupuestario ta pa logra finansas publico sostenibel. Pero e investigacion ta mustra cu e normanan presupuestario a bira un meta riba su mes. E forma inconsistente di administra sin duna splicacion ta pone cu e cuenta anual di 2019 ta carece di transparencia. Tampoco ta hustifica debidamente e resultado financiero locual ta crea un bista eroneo.

Cu e rapport aki Algemene Rekenkamer ta desea di contribui pa haci transparencia y responsabilisacion na tempo un condicion indispensabel. Mester logra cu esaki ta bira, sin excepcion algun, algo automatico denter di un ciclo presupuestario, cu tin como resultado e realisacion di finansas publico sostenibel.

E rapport di Algemene Rekenkamer, conteniendo e resultado, conclusionnan, recomendacionnan, reaccion di minister di Finansas, como tambe e epilogo di Algemene Rekenkamer ta disponibel via www.rekenkamer.aw.

Persbericht bij publicatie Rapport onderzoek Jaarrekening 2019 Land Aruba

 

De roep om verantwoording en transparantie klinkt luider dan ooit

ORANJESTAD – De Algemene Rekenkamer heeft op 31 januari 2025 het Rapport Onderzoek Jaarrekening 2019 Land Aruba gepubliceerd ter uitvoering van haar grondwettelijke taak.

De Algemene Rekenkamer heeft onderzocht of er sprake was van een rechtmatige begrotingsuitvoering over het dienstjaar 2019. Ook zijn ontwikkelingen in het financieel beheer en het realiseren van doelen voor duurzame overheidsfinanciën onderzocht. De Algemene Rekenkamer ontving de definitieve Jaarrekening 2019 in september 2024. Dit nadat, na onderzoek van de Algemene Rekenkamer, correcties waren aangebracht aan de eerder in november 2023 aangeboden jaarrekening.

Het afleggen van verantwoording (accountability) door het Land door middel van een jaarrekening is een voorwaarde van transparantie, goed bestuur en is essentieel voor het bereiken van duurzame overheidsfinanciën. Het feit dat nog steeds geen volledige verantwoording is afgelegd over de vorige kabinetsperiode is betreurenswaardig. Hoe kan het budgetrecht van de Staten worden gewaarborgd als een begrotingsontwerp wordt goedgekeurd zonder dat er verantwoording is afgelegd over de besteding van middelen en het behalen van beleidsdoestellingen van het jaar daarvoor?

De gevolgen van het niet daadkrachtig doorzetten en afronden van plannen tot verbeteringen van tekortkomingen in het financieel beheer van het Land zijn bij dit onderzoek duidelijk zichtbaar. Het onderzoek wijst namelijk uit dat de aandacht tot op dit moment niet is komen te liggen bij het doorvoeren van structurele verbeteringen in het financieel beheer en ook niet bij het afleggen van verantwoording door middel van het tijdig opleveren van een deugdelijke jaarrekening. Wanneer rapporten van de Algemene Rekenkamer uit de vorige eeuw worden nageslagen, is het evident dat tekortkomingen die destijds gesignaleerd zijn nog steeds aanwezig zijn. Dit kan niet langer zo doorgaan noch geaccepteerd worden.

De Algemene Rekenkamer concludeert dat er begrotingsonrechtmatigheden voorkomen op diverse niveaus. Het is meer regel dan uitzondering dat budgetten worden overschreden, zonder dat de Staten vooraf haar autorisatie hieraan heeft gegeven. Ook het toekennen van gelden (met goedkeuring van de Staten) zonder dat hier een wettelijke grondslag voor bestaat of alsnog wordt vastgesteld is al jaren een gangbare praktijk. De Algemene Rekenkamer stelt in het rapport dat het uiteindelijke doel van begrotingsnormen zou moeten zijn om duurzame overheidsfinanciën te realiseren. Het onderzoek wijst echter uit dat begrotingsnormen een doel op zich worden. De inconsistente wijze van boekingen zonder de nodige toelichting betekent dat onvoldoende transparantie en geen gedegen onderbouwing wordt gegeven van het exploitatiesaldo over 2019, wat leidt tot een onjuiste beeldvorming.

Met dit rapport wenst de Algemene Rekenkamer een bijdrage te leveren zodat transparantie en het afleggen van tijdige verantwoording als een onmisbare vereiste wordt gezien en dat dit, zonder uitzondering, een automatisme wordt binnen één budgetcyclus, met als resultaat het realiseren van duurzame overheidsfinanciën.

Het rapport van de Algemene Rekenkamer, inclusief de bevindingen, conclusies, aanbevelingen, de reactie van de minister van Financiën en het nawoord van de Algemene Rekenkamer is beschikbaar via www.rekenkamer.aw.